حمله بروت فورس (Brute Force Attack) یکی از رایج‌ترین روش‌های هک است که در آن، مهاجم با امتحان کردن ترکیب‌های مختلف رمز عبور، سعی می‌کند به یک حساب کاربری یا سیستم دسترسی پیدا کند. این نوع حمله معمولاً زمان‌بر است، اما اگر رمز عبور ضعیف باشد، ممکن است خیلی سریع موفق شود.

در دنیای امنیت سایبری، حملات بروت فورس یک تهدید جدی محسوب می‌شوند و بسیاری از سایت‌ها و سرویس‌ها برای جلوگیری از آن، از روش‌هایی مثل قفل موقت حساب، کپچا و احراز هویت دو مرحله‌ای استفاده می‌کنند. در ادامه، روش‌های انجام این حمله، انواع آن و راه‌های مقابله را بررسی می‌کنیم.

حمله بروت فورس (Brute Force) چیست؟

حمله بروت فورس یکی از ساده‌ترین و در عین حال مؤثرترین روش‌های هک است که در آن مهاجم سعی می‌کند با آزمون و خطا، رمز عبور یا کلیدهای امنیتی یک حساب، وب‌سایت یا سیستم را پیدا کند. در این روش، نرم‌افزارهای خاصی به‌طور خودکار هزاران یا حتی میلیون‌ها ترکیب مختلف از حروف، اعداد و نمادها را امتحان می‌کنند تا زمانی که رمز عبور صحیح کشف شود. این حمله بیشتر زمانی موفق است که کاربر از رمزهای عبور ضعیف یا قابل حدس مانند “۱۲۳۴۵۶” یا “password” استفاده کند.

مثال ساده از حمله بروت فورس

فرض کنید قفل یک چمدان رمزدار دارید که یک رمز چهار رقمی دارد. اگر کسی رمز را نداند، می‌تواند با امتحان کردن تمام ترکیب‌های ممکن از ۰۰۰۰ تا ۹۹۹۹ بالاخره قفل را باز کند. این دقیقا همان روشی است که در حمله بروت فورس استفاده می‌شود، اما به‌جای قفل فیزیکی، هدف معمولاً حساب‌های کاربری، سرورها یا فایل‌های رمزگذاری‌شده است.

راه های مقابله با حمله بروت فورس

۱) استفاده از رمز قدرتمند

یکی از ساده‌ترین و در عین حال مؤثرترین روش‌های جلوگیری از حمله بروت فورس، استفاده از رمز عبور قوی است. رمز عبور ضعیف، مانند “۱۲۳۴۵۶” یا “password”، کار را برای مهاجمان بسیار آسان می‌کند، زیرا می‌توانند در عرض چند ثانیه آن را حدس بزنند. برای افزایش امنیت، توصیه می‌شود از ترکیبی از حروف بزرگ و کوچک، اعداد و نمادها در رمز عبور استفاده کنید. همچنین، هرچه رمز عبور طولانی‌تر باشد، احتمال موفقیت حمله کاهش می‌یابد.

علاوه بر پیچیدگی، استفاده از رمزهای عبور منحصربه‌فرد برای هر حساب کاربری نیز اهمیت دارد. اگر از یک رمز برای چندین سرویس استفاده کنید، در صورتی که یکی از آن‌ها هک شود، بقیه حساب‌های شما نیز در معرض خطر قرار می‌گیرند. برای مدیریت رمزهای پیچیده، می‌توان از ابزارهای مدیریت رمز عبور (Password Manager) استفاده کرد.

۲) محدودسازی دفعات ورود

یکی دیگر از راه‌های مؤثر برای جلوگیری از حمله بروت فورس، تعیین محدودیت برای تعداد دفعات ورود ناموفق است. در این روش، اگر یک کاربر چندین بار رمز اشتباه وارد کند، حساب او برای مدتی قفل می‌شود یا نیاز به تأیید هویت اضافی خواهد داشت. این کار باعث می‌شود مهاجمان نتوانند تعداد زیادی رمز را به‌طور متوالی امتحان کنند و در نتیجه شانس موفقیت آن‌ها کاهش می‌یابد.

بسیاری از وب‌سایت‌ها و سیستم‌های مدیریت محتوا مانند وردپرس، از افزونه‌ها و ابزارهایی برای اعمال این محدودیت استفاده می‌کنند. همچنین، می‌توان از مکانیزم‌هایی مانند تأخیر بین ورودهای ناموفق یا نیاز به حل کپچا (CAPTCHA) پس از چند بار تلاش ناموفق، برای جلوگیری از حملات خودکار استفاده کرد. این اقدامات به‌طور مؤثری از ورود غیرمجاز به حساب‌ها جلوگیری می‌کنند و امنیت کاربران را افزایش می‌دهند.

۳) استفاده از ورود ۲ مرحله‌ای

یکی از بهترین روش‌های جلوگیری از حمله بروت فورس، فعال‌سازی ورود دو مرحله‌ای (Two-Factor Authentication یا 2FA) است. با این روش، حتی اگر مهاجم رمز عبور شما را پیدا کند، باز هم بدون تأیید مرحله دوم نمی‌تواند وارد حساب شود. این تأیید می‌تواند شامل ارسال یک کد یک‌بارمصرف (OTP) به شماره موبایل، ایمیل یا یک اپلیکیشن احراز هویت مانند Google Authenticator باشد.

ورود دو مرحله‌ای امنیت را تا حد زیادی افزایش می‌دهد، زیرا مهاجم علاوه بر دانستن رمز عبور، به دستگاه یا ایمیل کاربر نیز نیاز دارد. اکثر سرویس‌های مهم، مانند گوگل، اینستاگرام، وردپرس و حتی برخی سرویس‌های بانکی، این قابلیت را ارائه می‌دهند. فعال کردن این ویژگی برای حساب‌های مهم می‌تواند تا حد زیادی از دسترسی غیرمجاز جلوگیری کند.

۴) استفاده از کپچا در فرم‌های سایت

اضافه کردن کپچا (CAPTCHA) به فرم‌های ورود یکی دیگر از راه‌های مؤثر برای جلوگیری از حمله بروت فورس است. کپچا مکانیزمی است که کاربر را مجبور می‌کند قبل از ارسال فرم، یک چالش ساده را حل کند، مانند شناسایی تصاویر خاص یا وارد کردن کدهای تصادفی. این کار باعث می‌شود که ربات‌های خودکار نتوانند تعداد زیادی ترکیب رمز را در زمان کوتاه امتحان کنند.

Google reCAPTCHA یکی از محبوب‌ترین ابزارهای کپچا است که به‌طور گسترده در وب‌سایت‌ها استفاده می‌شود. این ابزار می‌تواند به‌صورت خودکار تشخیص دهد که آیا کاربر واقعی است یا یک ربات، بدون نیاز به انجام کارهای اضافی از سوی کاربر. استفاده از کپچا، به‌ویژه در صفحات ورود، ثبت‌نام و بازیابی رمز عبور، می‌تواند نقش مهمی در افزایش امنیت سایت داشته باشد.

۵) نصب پلاگین فایروال

یکی از روش‌های کارآمد برای جلوگیری از حمله بروت فورس، استفاده از فایروال‌های امنیتی در سایت است. فایروال‌ها ترافیک ورودی را کنترل کرده و هرگونه فعالیت مشکوک را شناسایی و مسدود می‌کنند. برای سایت‌های وردپرسی، پلاگین‌هایی مانند All In One WP Security می‌توانند حملات بروت فورس را شناسایی کرده و از ورود غیرمجاز جلوگیری کنند.

فایروال‌ها معمولاً آدرس IP‌های مشکوک را بلاک می‌کنند و از ورود خودکار ربات‌ها و هکرها به سایت جلوگیری می‌کنند. برخی از این پلاگین‌ها همچنین قابلیت شناسایی الگوهای حمله و ارسال هشدارهای امنیتی را دارند. با نصب و تنظیم درست یک پلاگین فایروال، می‌توان به میزان قابل توجهی امنیت سایت را افزایش داد.

۶) آپدیت منظم

بسیاری از حملات، از جمله حمله بروت فورس، از طریق آسیب‌پذیری‌های موجود در سیستم‌های قدیمی و افزونه‌های منسوخ انجام می‌شوند. به‌روزرسانی منظم سیستم مدیریت محتوا مانند وردپرس، افزونه‌ها و قالب‌ها، یکی از راه‌های مهم برای جلوگیری از این نوع حملات است.

هکرها دائماً به دنبال یافتن و سوءاستفاده از ضعف‌های امنیتی هستند، اما توسعه‌دهندگان نیز به‌طور مرتب آپدیت‌هایی منتشر می‌کنند تا این مشکلات را برطرف کنند. بنابراین، عدم به‌روزرسانی سایت می‌تواند راه نفوذ هکرها را باز بگذارد. بهتر است همیشه جدیدترین نسخه‌ها را نصب کنید و در صورت امکان، قابلیت آپدیت خودکار را برای افزونه‌های مهم فعال کنید.

۷) بستن دسترسی به دایرکتوری سایت

یکی دیگر از روش‌های جلوگیری از حمله بروت فورس، بستن دسترسی کاربران غیرمجاز به دایرکتوری‌های سایت است. در برخی از سرورها، اگر تنظیمات امنیتی درستی اعمال نشده باشد، هکرها می‌توانند به پوشه‌های سایت (مانند wp-admin و wp-includes در وردپرس) دسترسی پیدا کنند و اطلاعات مهمی را استخراج کنند.

برای بستن این دسترسی، می‌توان از فایل .htaccess استفاده کرد. به‌عنوان مثال، می‌توان دایرکتوری‌های حساس را به گونه‌ای تنظیم کرد که فقط آی‌پی‌های خاصی اجازه ورود داشته باشند یا به‌طور کلی لیست دایرکتوری‌ها از دید کاربران مخفی شود. همچنین، می‌توان با تغییر آدرس صفحه ورود به وردپرس از wp-login.php به یک مسیر سفارشی، احتمال حمله را کاهش داد. این کار باعث می‌شود که مهاجمان نتوانند به‌راحتی به صفحه ورود دسترسی پیدا کنند و حملات بروت فورس بی‌اثر شوند.

سخن پایانی

حمله بروت فورس یکی از رایج‌ترین روش‌های نفوذ به حساب‌های کاربری و سیستم‌های آنلاین است که با آزمون و خطا، سعی در کشف رمز عبور دارد. این حمله اگرچه ساده به نظر می‌رسد، اما در صورت استفاده از رمزهای ضعیف یا نبودن تدابیر امنیتی مناسب، می‌تواند خطرات جدی ایجاد کند. خوشبختانه، راهکارهای مختلفی برای مقابله با این تهدید وجود دارد، از جمله استفاده از رمز عبور قوی، محدود کردن تعداد دفعات ورود، فعال‌سازی احراز هویت دو مرحله‌ای، استفاده از کپچا، نصب پلاگین‌های امنیتی، به‌روزرسانی منظم و بستن دسترسی به دایرکتوری‌های مهم سایت.

در نهایت، امنیت یک فرآیند مداوم است و نمی‌توان تنها به یک روش خاص بسنده کرد. ترکیب این راهکارها و رعایت اصول امنیتی باعث می‌شود که سایت و اطلاعات کاربران در برابر حمله بروت فورس و سایر تهدیدات سایبری محافظت شود. اگر امنیت سایت یا حساب‌های کاربری‌تان برای شما اهمیت دارد، همین امروز اقدام کنید و تنظیمات امنیتی خود را بهبود دهید.

سوالات متداول